Leer-Kracht van het groene schoolplein
14-11-18 * Maastricht
IKC Sint Pieter
Projectomschrijving
Een groene schoolomgeving vormt een vluchtheuvel voor de geest bij kinderen. Er is robuuste wetenschappelijke steun voor deze veronderstelling. Natuur reduceert overprikkeling van het aandachtssysteem en helpt om sociale stress het hoofd te bieden. Meer groen herstelt cognitieve en sociaal-emotionele functies (M. Mieras, 2017). Spelen, leren en werken op een groen schoolplein doet goed!
Het is een feit dat een groene omgeving gezond is (Dijkshoorn M., 2009) Kinderen spelen en bewegen gevarieerder op een vergroend schoolplein en dat levert een wezenlijke bijdrage aan het leerklimaat en de gezondheid. Kinderen die buiten spelen, werken, leren en gedragen zich beter in de klas. Zijn taak gerichter en er is meer focus. Daarnaast vinden de leerlingen het ook nog eens leuk.
Project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” wil op de eerste plaats activerende buitenlessen en -activiteiten op het te realiseren groene schoolplein verankeren in het reguliere lesprogramma en wel in een doorgaande leerlijn van groep 1 tot en met 8 van het basisonderwijs. Een andere doorgaande leerlijn wordt gerealiseerd met de voor- en naschoolse opvang MIK en de Stichting Tussen de Middag (TDM). Door “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” leren kinderen actiever, werken ze meer samen, zijn ze meer betrokken en het geleerde beklijft beter. Kinderen leren dat de natuur belangrijk is voor de mens en de wereld. De natuur is de bron waaruit we oneindig veel inspiratie en betekenis kunnen putten. Kinderen leren inzien dat de relatie tussen de natuur en de mens verstoord raakt als op een onverantwoorde manier met de natuur wordt omgaan Door middel van de kunstvakken kunnen zij hier vorm aan geven.
Uit onderzoek blijkt dat leerkrachten graag vaker buiten les willen geven. Een ideale verhouding is 75 % binnen en 25% buiten les. Leerkrachten geven aan dat indringende natuurervaringen op jonge leeftijd leiden tot een sterkere verbinding met de natuur op latere leeftijd. Duurzaam gedrag wordt gestimuleerd.
Project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” wil leerkrachten op een structurele en creatieve wijze handvatten aanreiken om het buiten spelen, werken en leren op een duurzame wijze inhoud en vorm te geven.
Project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” wordt uitgevoerd op Integraal Kind Centrum (IKC) Sint Pieter, een samenwerkingsverband tussen BS Sint Pieter, MIK, kinderopvang 2-13 jaar én Stichting Tussen de Middag (TDM). Zij maken allen gebruik van het gezamenlijke schoolplein. Onderwijskundige afstemming in een doorgaande leer- en ontwikkelingslijn 2-13 jarigen is nieuw.
De directie wordt gevoerd door Marcel Janssen. IKC Sint Pieter valt onder de Stichting Schoolbestuur “MosaLira Maastricht. Marcel Janssen is voorstander van vernieuwend onderwijs gebaseerd op de principes van boeiend, passend en opbrengstgericht onderwijs. Project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” is hiervan een concretisering. Betrokkenheid en actieve inzet van de leerlingen, het team, de ouders en de buurtbewoners, is een belangrijk aspect bij het vergroenen en het onderwijskundig inzetten van het nieuw te realiseren groen schoolplein.
Project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” richt zich op een doorgaande leerlijn spelen, leren en werken op het nieuwe groene schoolplein. Daarnaast wordt samenwerking gezocht met inspirerende groenprojecten in de buurt (LOCO Tuinen, Tapijn Tuin, Natuurmonumenten, IVN en CNME projecten).
De expert, die aangetrokken wordt voor het project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein, is Jo Willems, docent aan de Nieuwste Pabo Limburg en Groenontwerper van de Heerenhof. Hij heeft onlangs in het kader van zijn Master Opleiding “Kunsteducatie” aan de HKU in Utrecht, een onderzoek gedaan naar het effect van gecombineerde natuur- en kunsteducatie. In zijn ontwerponderzoek heeft hij zeven didactische hulpmiddelen ontworpen die door leerkrachten als tools ingezet kunnen worden om interdisciplinair onderwijs in een betekenisvolle context, vorm te geven. Als voorbeeld het voorbereidingsformulier “Interdisciplinair ontwerpen van lessen en activiteiten voor het PO”.
Zijn onderzoeksresultaten, met name de zeven didactische tools, worden toegepast in het project “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein”.
Tijdens de transitie van een “grijs naar groen” schoolplein, in combinatie met het ontwerpen van de doorgaande leerlijn “Natuurlijk Spelen, Leren en Werken”, wordt met het team leerkrachten gewerkt volgens de principes van Value-Bases Project Management. Scherpte en focus aanbrengen in complexe projecten (Mulder, N. 2013) Dit in combinatie met de werkprincipes van een Comunity of Practice (CoP,) (Henissen, P. 2013): “Elke school wil optimaal presterende leerlingen en de belangrijkste schoolfactor die het leren beïnvloedt, is de leerkracht. Een school als professionele leergemeenschap versterkt het leren van de leerling door systematisch de persoonlijke en inter-persoonlijke capaciteiten van de leerkracht te versterken” (Henissen, P. 2013).
Doel van het project
Het doel van “De Leer-Kracht van het Groene Schoolplein” is het vergroenen van het schoolplein met daaraan gekoppeld een doorgaande groei- en leerlijn voor kinderen tussen 2 en 13 jaar gericht op “Natuurlijk Spelen, Leren en Werken”.
Activerende buitenlessen en buitenactiviteiten worden verankerd in het reguliere les- en activiteitenprogramma van het Integraal Kind Centrum Sint Pieter. Het project wordt ontwikkeld, uitgevoerd en geëvalueerd door de op te richten projectgroep. Deze bestaat uit de projectcoördinator, leerkrachten onderbouw en bovenbouw, ouders, educatief medewerkers MIK en TDM, de expert én op afroep vakspecialisten.
Dit pilot project dient als voorbeeld en ter inspiratie en navolging voor de andere 21 scholen die vallen onder Stichting MosaLira Maastricht en voor scholen die vallen onder andere schoolbesturen in Zuid-Limburg.