Openbare Daltonschool De Bundeling
11-02-’18 * Bunde
Openbare Daltonschool de Bundeling
Wat maakt een Daltonschool uniek?
Een concept Daltonschool behoort tot de traditionele vernieuwingsscholen (net zoals Montessori, Jenaplan en Freinet). De vernieuwingsideeën stammen als uit het begin van de 20e eeuw, maar zijn nog uniek in hun denkwijzen omdat er sindsdien nauwelijks andere concepten zijn ontstaan. De meeste scholen werken nog met een traditioneel jaarklassensysteem uit de 19e eeuw waarbij de leerkracht onderwijst en de leerling verwerkt. Bij Dalton werkt de leerling aan vooraf bepaalde taken, en ligt de verantwoordelijkheid voor het vervullen van die taak bij de leerlingen. De rollen en verantwoordelijkheid van de leerkracht en de leerling zijn anders ingericht.
Het leerproces is gericht op het “leren” van de leerling en minder op het “onderwijzen” door de leerkracht. De leerkracht geeft instructie waar dat nodig is en dat kan dus, al naar gelang de behoefte van de leerling, verschillend zijn. In de jaren dat de leerling op de Dalton basisschool verblijft, wordt steeds meer de verantwoordelijkheid bij de leerling gelegd voor het verrichten van de (leer-)taak1 . Naast zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid voor de taak, is reflectie op die taak wezenlijk binnen een Daltonschool om daarmee het kind groeiend inzicht krijgt in de eigen manier van leren, de momenten waarop het hulp nodig heeft en deze leert vragen. Doordat leerlingen zelfstandig aan het werk gaan en niet klassikaal wachten tot een instructie klaar is, wordt er effectiever gewerkt omdat de leerling meteen gericht en op het eigen niveau aan het werk gaat.
Van oorsprong kent het daltononderwijs twee belangrijke theoretische uitgangspunten:
• Freedom (liberation of the pupil)
Leerlingen moeten de gelegenheid krijgen om het schoolwerk zelf te doen, om het zelf te organiseren (hoe, waar en wanneer) en om het op eigen tempo te doen, vooral ook om het ongestoord te doen, toegewijd en geconcentreerd.
• Interaction of grouplife (socialization of the school)
Het leven op school is als het gewone gemeenschapsleven: het is sociaal en het biedt ruimte aan de wederzijdse afhankelijkheid en verantwoordelijkheid van leerlingen en leerkrachten. Deze theoretische uitgangspunten komen in de Nederlandse daltononderwijspraktijk tot uitdrukking in de kernwaarden: Vrijheid (in gebondenheid)/Verantwoordelijkheid en vertrouwen en Samenwerken. Daarnaast kent dalton van oorsprong nog de volgende theoretische uitgangspunten:
• Efficiency. Dalton wil een ‘efficiency measure’ zijn.
Dalton wil het gebruikelijke schoolse leren doelmatiger maken door een andere taakverdeling tussen leraar en leerling. Bestaande leerplannen en leerstof zijn voor dalton geen probleem.
• Leren leven, werken en samenleven.
Dalton wil leerlingen cultureel en moreel vormen, zodat ze zelfredzaam en sociaal verantwoordelijk worden: Fearless human beings.
• Leren door ervaren.
Leerlingen leren het meest van ervaring. In het onderwijs moeten leerlingen ondervinden, bewegen, beleven en doen. Kennis en vaardigheden krijgen betekenis door de ervaring, door het toepassen daarvan en door er mee te experimenteren
Wat maakt De Bundeling een Daltonschool?
Daltononderwijs is een onderwijssoort, een visie. De visie van De Bundeling en de uitgangspunten van het Daltononderwijs zijn als twee handen op een buik. De daltonkernwaarden sluiten naadloos aan bij de werkwijze en visie van De Bundeling.
In de visie van De Bundeling is leren door te ervaren, leren door samen te leven in de schoolgemeenschap en leren op je eigen manier en op je eigen tempo vastgelegd in vijf vingers van één hand. Bij het leren, het verwerken van lesstof ligt de nadruk op keuzevrijheid voor de leerlingen, samenwerking met andere leerlingen, verantwoordelijkheid, reflectie en de ontwikkeling van zelfstandigheid.
Vrijheid betekent overigens niet hetzelfde als doen wat je wil. Het betekent dat er ruimte geboden wordt voor eigen keuze, eigen inbreng en eigen motivatie. Kinderen kiezen uit de mogelijkheden en werken zelfstandig en in vrijheid daaraan.
Dat leidt tot het plezierige en leerzame onderwijs dat wij op de Bundeling willen geven. Het bevordert de prestaties in denken en doen.